Vangelis

L'Apocalypse Des Animaux

rok wydania: 1973

"L'Apocalypse Des Animaux" zawiera utwory które znalazły się w 6 odcinkowym serialu dokumentalnym (każdy odcinek to około 50 minut) zrealizowanym przez Frederic'a Rossif'a w koprodukcji telewizji - włoskiej RAI i francuskiej Tele Hachette. O postaci Rossifa napisałem przy okazji L'Opera Sauvage - jeśli ktoś chciałby przypomnieć sobie jego postać tamże odsyłam. Film miał być jakby manifestem przeciwko dziesiątkowaniu świata zwierząt i pewnej nostalgii za utraconymi czasami gdy inaczej traktowano przyrodę. Całą serię wydała Editions Montparnasse w 1990 roku w jednym boksie na kasetach VHS we Włoszech, Belgii i Francji. Są oczywiście bootlegi DVD właśnie z tego wydawnictwa.
Sporo muzyki wykorzystanej w Apokalipsie Rossif zamieszczał później powtórnie w innych swoich dokumentach (m.in „Morandi" , „Georges Braque", „L'Opera Sauvage"). Co ważne, wtedy Vangelis nie praktykował jeszcze tworzenia muzyki do obrazu a potem nagrywania jej na nowo ( nie zawsze tego samego) na album. Vangelis nie bawił się wtedy w edytowanie muzyki ale po prostu proponował ileś tam kawałków aby realizatorzy dobrali sobie je do odpowiednich partii filmu. Kiedy dokument pokazuje zwierzęta w ich naturalnych zachowaniach muzyka jest wykorzystywana niezbyt intensywnie, służy jako podkład do komentarza. Kiedy zwierzęta oglądamy w zoo, parkach lub laboratoriach podczas naukowych badań, nie ma muzyki a słyszymy lektora lub naukowców objaśniających ich metody i obserwacje. Narrator nie pojawia się w polu widzenia, zawsze głos pochodzi z offu.
Vangelis twierdzi że praca nad jednym epizodem zabierała około jednego dnia i każdy odcinek otrzymywał świeżą porcję muzyki. "Generique" pojawiał się na rozpoczęcie i zakończenie każdego epizodu. Tylko kilka fragmentów powtórzono przy różnych epizodach. Np. radosną melodię graną na keyboardach i flecie, która zwykle towarzyszyła zabawom zwierząt, eksperymentalny fortepian plus perkusja, temat także użyty w filmie o „Georges Braque", tajemniczo egzotyczny wolny temat zwykle wykorzystywany przy podwodnych zdjęciach, trochę głupawy temat w stylu disco (też w „Morandi" ) używający zestawu perkusyjnego na tle pierwszej generacji fortepianów elektrycznych. Dziwne ale żaden z tych powtarzanych tematów nie pojawił się na krążku. ( odsyłam do bootlega -"L'Apocalypse Des Animaux-Outtakes"). Vangelis wybrał 6 utworów mających zupełnie inne brzmienie niż pozostała muzyka w serii. Różniły się choćby wykorzystaniem trąbki czy gitary. Na każdy z kawałków przypada do pięciu utworów odrzuconych w tym sporo naprawdę dobrych. Co warto dodać, z epizodu 2,3 i 4 nic nie trafiło na album!(Tu polecam bootleg "L'Apocalypse Des Animaux 30 Ans 1973-2003"). Biorąc pod uwagę całą muzykę zawartą na ścieżce dźwiękowej można ją podzielić na 4 kategorie: melodyjną, marzycielsko-nostalgiczną, zabawną i egzotyczno eksperymentalną . Co znalazło się z tego na krążku?
„Apocalypse des animaux - generique". Typowy dla dzisiejszej muzyki spod znaku World Music rytm wybijany na egzotycznych instrumentach perkusyjnych przerywają wstawki fortepianu i piękne, przypominające wirowanie kosmosu wstawki wokalne -znakomite intro budujące niesamowity klimat to w miarę dynamiczna, pogodnie brzmiąca a zarazem niesamowicie przyciągająca uwagę perełka której wadą jest jej króciuteńki czas. Może nieźle zmylić słuchacza nastawiającego się na tego typu muzykę na reszcie płyty.
„La petite fille de la mer" odkrywa przed nami oparte na gitarze akustycznej i ksylofonie, bardzo ulotne, delikatne, słodkie brzmienie kojące zszargane nerwy. W tle delikatna poświata z mellotronu, zawiera coś jak punkt szczytowy gdy utwór opiera się tylko na wysokich dźwiękach lecz gitara znowu powraca i melodia powtarza się. Eteryczne, minimalistyczne dźwięki tworzą niesamowicie melancholijny klimat. W serialu obrazował on w ostatnim odcinku zdjęcia delfinów i ośmiornic.
„Le singe bleu". Ambientowo minimalistyczny dźwięk to tło dla niezwykłej urody partia trąbki. Piękna aranżacja w delikatnie bluesowo jazzowej manierze. Nie przypominam sobie drugiego takiego wykorzystania tego instrumentu w utworze Vangelisa. Klawiszowe zaś dźwięki w tle, podtrzymują półsenną atmosferę. "Le Singe Bleu" wzięto z pierwszego epizodu, gdzie towarzyszy ona obrazowi zwinnych ruchów małpki skaczącej z drzewa na drzewo by w końcu zakołysać się na horyzoncie.
"La mort du loup". Wzruszający kawałek oparto na mellotronie imitującym gitarę akustyczną z pogłosem na tle której słychać naturalne brzmienie gitary. Zgodnie z tytułem brzmi przejmująco, niczym pieśń żałobna. Ten naładowany smutkiem, poruszający utwór niezwykle sugestywnie przedstawia śmierć zwierzęcia. Pochodzi z piątego odcinka serii, towarzyszy obrazom wilków zastrzelonych w śniegach i na sawannie.
"L'Ours Musicien", ta miniaturka w filmie trwa 4 minuty, towarzyszy historii dwóch niedźwiadków polarnych porzuconych przez matkę, szperających w chacie ekipy filmowej. Mamy tu basowe, niskie, buczące dźwięki kojarzące się rzeczywiście z wizją misia i delikatne mellotronowe akordy symbolizujące, że to jeszcze maluchy. To swoisty kontrast wobec wcześniejszej impresji, muzyczny żarcik gdzie co chwilę owa melodia zakłócona jest zwiewnymi, wesołymi tonami wibrafonu w wysokich rejestrach.
"Creation du monde". Tej epickiej kompozycji nie powstydziłby się żaden z tuzów ambientu. Czarująco piękny, zbudowany bardzo prostymi, minimalistycznymi środkami. Najdłuższy fragment płyty - statyczny, rozkwitający niespiesznie krajobraz to zapowiedź późniejszych malowideł Vangelisa w spokojnym, nastrojowym stylu. Doniosłość tego fragmentu ma także odzwierciedlenie w serialu. Wieńczący serię epizod rozpoczyna się wraz z dźwiękami "Creation Du Monde"i towarzyszy zwolnionym obrazom wielkich ptaków przelatujących nad morzem. Utwór pojawia się ponownie na koniec, podczas pojawienia się napisów końcowych obrazowanych dotąd przez „Generique", jako swoiste filozoficzne podsumowanie.
Płytę wieńczy podobnie spokojny, przestrzennie zaaranżowany obrazek -„La mer recommencee". Płynny ambientowy temat, jeden ton otoczony falami dźwięków przypominającymi wygłuszone talerze i inne instrumenty perkusyjne. W serialu rewitalizacja morza po wycieku ropy i innych zanieczyszczeniach ekosystemu morza zostało ubrane właśnie w dźwięki "La Mer Recommencee".
Brak tu zdominowanych przez syntezatory utworów, muzyka była stworzona przy użyciu relatywnie prostych środków a zarazem słychać tu w detalach wielki kunszt Vangelisa jako kompozytora, instrumentalisty, aranżera i producenta, mającego niebywały dar kreowania sugestywnych wizualizacji malowanych niepowtarzalnymi barwami i swobodę, łatwość znamionującą geniusza w ich tworzeniu.
Jakże to innowacyny album! Pamiętajmy jedną rzecz - ta muzyka powstała w 1970 roku! ( Wydano ją w 1973). I co tu znajdujemy? Prototypy struktur ambientowych, wyznaczniki późniejszego ruchu minimalistycznego, muzyki World, New Age, elektroniki. Porywająca muzyczna tapeta, która może spokojnie funkcjonować bez obrazu tworząc w umysłach słuchaczy niesamowite wizje, wzbudza podziw jaki geniusz mógł stworzyć coś tak eterycznego i zaawansowanego.
Zaskakują najbardziej statyczne drony, jak żywo przypominające ambient tonowe pasaże na mellotronie, gdzie nic się nie zmienia. Muzyka ta nie opisuje realiów przyrody ale raczej stara się oddać jej filozoficzny aspekt. Niezwykle piękne uchwycony -lekko zadumany, relaksujący czasami charakter tej muzyki powoduje że do dziś brzmi niesamowicie świeżo i aż dziw bierze że ta muzyka powstała w epoce gdy elektronika jaką znamy i lubimy dopiero zaczynała raczkować! Przepiękny dźwiękowy gobelin do dziś mimo upływu lat wciąż mogący konkurować z dowolną płytą . Jak na tamte czasy porażająca praca. Ponadczasowe arcydzieło. (10.87)

Vangelis Arranger, Keyboards, Producer, Main Performer
Didier Pitois Engineer
Recorded at Studio Europa Sonor, Paris France.
1 Apocalypse Des Animaux - Generique 1:25
2 La Petite Fille De La Mer 5:53
3 Le Singe Bleu 7:30
4 La Mort Du Loup 3:00
5 L'ours Musicien 1:00
6 Creation Du Monde 9:51
7 La Mer Recommencee 5:55

 

spawngamer

« powrót